ปลากระเบน

ปลากระเบน (string ray)

เป็นสัตว์จำพวกปลากระดูกอ่อน มีทั้งหมดประมาณ 400 ชนิด พบได้ทั้งใน น้ำจืด น้ำกร่อยและน้ำเค็ม มีรูปร่างแบนราบ ครีบทั้งหมดอยู่ชิดติดกับลำตัวด้านข้าง มีท่อน้ำออก (spiracle) 1 คู่ อยู่ด้านหลังของหัว ทำหน้าที่ให้น้ำเข้าออกไหลเวียนผ่านเหงือกเพื่อการหายใจ ซึ่งจะไม่ไหลเวียนผ่านปากซึ่งอยู่ด้านล่างลำตัวเหมือนกับปลาฉลามหรือปลากระดูกแข็งจำพวกอื่น

ปลากระเบนมีนิสัยชอบกบดานตามชายทะเลที่น้ำตื้น โดยจะฝังตัวใต้พื้นทรายหรือโคลนใต้น้ำ หากินตามพื้นท้องน้ำอาหารส่วนมากก็ได้แก่ หอย กุ้ง ปู หรือปลาขนาดเล็กตามพื้นน้ำ เป็นส่วนใหญ่ โดยใช้ฟันที่มีลักษณะเป็นฟันบด (morariform teeth) ขบเปลือกของอาหารให้แตกก่อน

[bs_row class=”row”][bs_col class=”col-sm-6″]

[/bs_col][bs_col class=”col-sm-6″]

[/bs_col][/bs_row]

ปลากระเบนแบ่งออกได้เป็น 4 กลุ่มใหญ่ (อันดับ) ได้แก่

1. อันดับปลากระเบน (Order Myliobatiformes) ได้แก่กลุ่ม กระเบนธง กระเบนนก

[bs_row class=”row”][bs_col class=”col-sm-6″]

[/bs_col][bs_col class=”col-sm-6″]

 

[/bs_col][/bs_row]

2. อันดับปลาโรนัน  (Order Rajiformes) ได้แก่กลุ่ม ปลาโรนันและปลาโรนิน

[bs_row class=”row”]
[bs_col class=”col-xs-6″]

 

[/bs_col]
[bs_col class=”col-xs-6″]

 

[/bs_col]
[/bs_row]

3. อันนับปลาฉนาก (Order Pristiformes) ได้แก่กลุ่มปลาฉนาก

4. อันดับปลากระเบนไฟฟ้า (Order Torpediniformes) ได้แก่กลุ่มปลากระเบนไฟฟ้า

 

ประโยชน์ของปลากระเบน

1. เนื้อใช้ทำอาหารเช่น ผัดเผ็ด, ผัดขี้เมา หรือผัดฉ่า เช่นเดียวกับปลาฉลามได้
2. หนังใช้ทำผลิตภัณฑ์เครื่องหนังเช่น กระเป๋าสตางค์
3. ปลากระเบนหางสั้นบางชนิดที่อยู่ในน้ำจืดเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม เช่น ปลากระเบนดำ และปลากระเบนโมโตโร่

อันตรายจากปลากระเบน

ปลากระเบนชอบกบดานอยู่ที่พื้นทะเล ดังนั้นการเดินเล่นในน้ำที่ชายฝั่ง ต้องระมัดระวังเพราอาจไปเหยียบปลากระเบนและถูกเงี่ยงพิษตำได้

การปฐมพยาบาล

เนื่องจากเงี่ยงกระเบนจะมีหนามที่มีลักษณะ คล้ายกับฟันเลื่อยอยู่โดยรอบ ดังนั้นเมื่อถูกแทงหรือตำจึงดึงออกยาก บางครั้งอาจต้องทำการผ่าตัดออก อาการที่ได้รับจากเงี่ยงพิษปลากระเบนตำจะเกิดขึ้นหลังจากถูกตำประมาณ 10 นาที คือมีอาการปวดหนึบๆ เป็นพักๆ จากนั้นแผลจะอักเสบ บวมขึ้นเป็นผื่นแดง

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นทำได้โดย จุ่มบริเวณที่ถูกตำลงในน้ำร้อนจัดที่พอทนได้ หรือใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำร้อนพันรอบบริเวณแผลอย่างน้อย 20 นาที จะช่วยบรรเทาอาการปวด หลังจากนั้นจึงใส่ยาสำหรับแผลสดและควรรีบนำส่งแพทย์ต่อไป

การป้องกัน

ควรระมัดระวังขณะเดินเล่นที่ชายฝั่งทะเล เพราะอาจไปเหยียบเงี่ยงปลากระเบนได้ หรือระหว่างการเล่นในน้ำควรทำให้เกิดเสียงดัง เพื่อให้ปลากระเบนตกใจหนีไป

[bs_well size=”lg”]

เอกสารอ้างอิง

• http://th.wikipedia.org/wiki/ปลากระเบน
• http://th.wikipedia.org/wiki/อันดับปลากระเบน
• http://th.wikipedia.org/wiki/อันดับปลาโรนัน
• http://th.wikipedia.org/wiki/อันดับปลาฉนาก
• http://th.wikipedia.org/wiki/ปลากระเบนไฟฟ้า

[/bs_well]

[bs_well size=”lg”]

ที่มารูป

• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/01/Stingray_Ctiy%2C_Grand_Cayman.jpg
• http://www.sharkfriends.com/sharks/images/teeth/batrayteeth.jpg
• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/85/Cowtail_stingray_seychelles.jpg
• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Aetobatus_narinari_003.jpg/1920px-Aetobatus_narinari_003.jpg
• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Giant_guitarfish_georgia.jpg/1920px-Giant_guitarfish_georgia.jpg
• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Rhina_anyclostoma_australia.jpg
• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Sawfish_genova.jpg/1280px-Sawfish_genova.jpg
• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ab/Torpedo_californica_mt_pinos.jpg
• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Ocellate_river_stingray%2C_Boston_Aquarium.jpg/800px-Ocellate_river_stingray%2C_Boston_Aquarium.jpg
• http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_toxic/applications/pics/fish3.jpg

[/bs_well]