การเลี้ยงปลาสวยงามด้วยวิธีที่ถูกต้องและการเอาใจใส่นั้น ไม่ได้การันตีว่าผู้เลี้ยงปลาสวยงามจะประสบความสำเร็จเสมอไป หากปลาสวยงามที่นำมาเลี้ยงเป็นปลาที่ไม่แข็งแรง หรือมีลักษณะบางประการที่บกพร่อง ดังนั้นผู้เลี้ยงควรตรวจสอบปลาสวยงามทุกครั้งก่อนตัดสินใจเลือกซื้อ

สิ่งที่ต้องพิจารณาสำหรับการเลือกซื้อปลาสวยงามมีด้วยกัน 3 ประการหลักๆคือ

1.ร้านขายปลาสวยงาม ผู้เลี้ยงจะต้องเลือกร้านขายปลาสวยงาม ที่นำปลาสวยงามจากฟาร์ม
ที่ได้รับมาตรฐานการปฏิบัติทางการเพาะเลี้ยงที่ดี (Good Aquaculture Practice; GAP) (กรมประมง, 2565) และเป็นร้านขายปลาสวยงามที่น่าเชื่อถือ สามารถให้คำปรึกษาและคำแนะนำเบื้องต้นได้ หากทางร้านสามารถให้ข้อมูลได้ครบถ้วน และมีการเอาใจใส่เป็นอย่างดี ผู้เลี้ยงสามารถมั่นใจได้ในระดับหนึ่งว่า ปลาสวยงามของทางร้านจะสมบูรณ์ แข็งแรง และไม่ทำให้ผิดหวังหากซื้อไปเลี้ยง (จุมพล, 2553)

ภาพ : มาตรฐานการปฏิบัติทางการเพาะเลี้ยงที่ดี (GAP)

ที่มา : ศูนย์วิจัยและพัฒนาพันธุกรรมสัตว์น้ำอุตรดิตถ์,2565

นอกเหนือจากข้อมูลที่ผู้เลี้ยงต้องสอบถามจากร้านขายปลาสวยงามแล้ว ทางร้านขายปลาสวยงาม
จะสอบถามผู้เลี้ยงด้วยเช่นกัน โดยผู้เลี้ยงจะต้องบอกรายละเอียดให้มากที่สุด อาทิ ขนาดตู้ คุณภาพน้ำ
และระยะเวลาในการบรรจุปลาสวยงามลงถุงพลาสติกเพื่อการขนส่งด้วย (วรวรรณ, 2554)

  1. รูปร่างลักษณะของปลาสวยงาม การพิจารณารูปร่างลักษณะของปลาสวยงาม
    เพื่อให้มั่นใจว่าปลาสวยงามที่ซื้อไปนั้น มีรูปร่างลักษณะ และสีสันตามสายพันธุ์ที่แท้จริง อีกทั้งปลาสวยงามจะต้องไม่มีตำหนิหรือบาดแผลตามลำตัว และสามารถว่ายน้ำได้ โดยไม่เสียการทรงตัว (จุมพล, 2553)
    รวมถึงขนาดของปลาสวยงาม เป็นอีกปัจจัยที่ผู้เลี้ยงควรคำนึง ผู้เลี้ยงควรรู้ขนาดของปลาสวยงามที่ต้องการเลี้ยง เนื่องจากปลาสวยงามบางชนิดดูน่ารักในวัยเด็ก แต่อาจเติบโตอย่างรวดเร็วในเวลาเพียงไม่กี่เดือน
    (ไม่ปรากฏผู้แต่ง, 2553) ฉะนั้นเมื่อปลาสวยงามโตเกินไป ขนาดของตู้จะไม่เหมาะสมกับขนาดของปลาสวยงาม อาจส่งผลให้เกิดสภาวะเครียดกับปลาสวยงามเอง และของเสียภายในตู้จะเกิดการหมักหมม เป็นเหตุให้คุณภาพน้ำไม่เหมาะสมกับตัวปลา

  1. อุปนิสัยของปลาสวยงาม ปลาสวยงามจากการเพาะเลี้ยง และปลาสวยงามที่มาจากธรรมชาติ
    มีอุปนิสัยที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง (โยธิน, 2553) (ตารางที่ 1) หากผู้เลี้ยงยังไม่มีข้อมูลเบื้องต้น หรือข้อมูลจากการศึกษาวิจัยเกี่ยวข้องกับชีวประวัติของปลาสวยงามที่อยู่ในธรรมชาติ ผู้เขียนแนะนำให้เลี้ยงปลาสวยงาม
    ที่เกิดจากการเพาะเลี้ยงก่อน ซึ่งปลาที่เกิดจากการเพาะเลี้ยง ส่วนใหญ่จะมีความแข็งแรงและนิสัยก้าวร้าว
    จะลดลงไปมาก อีกทั้งประการหลักของการเลี้ยงปลาสวยงามที่เกิดจากการเพาะเลี้ยง
    คือ การไม่รบกวนธรรมชาติ

(อ๊อด, 2554)

อย่างไรก็ตาม ก่อนที่ผู้เลี้ยงจะทำการซื้อชีวิตน้อยๆกลับมาครอบครอง ก็ควรไตร่ตรองให้ดีหากซื้อด้วยความชอบ จะเลี้ยงได้ด้วยความรัก และชีวิตเหล่านั้นจะมีความสุข ผู้เลี้ยงก็จะมีความสุขกับการเลี้ยงปลาสวยงามเหล่านั้นด้วย

เรียบเรียงข้อมูลโดย ทศนัย งะหมาด

บรรณานุกรม

กรมประมง. 2565. มาตรฐานการปฏิบัติทางการเพาะเลี้ยงที่ดี. กลุ่มงานประเมินมาตรฐานฟาร์มเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ศูนย์วิจัยและพัฒนาพันธุกรรมสัตว์น้ำอุตรดิตถ์.

จุมพล ศรียาภัย. 2553. หลักการในการเลือกซื้อปลาสวยงาม. นิตยาสารอควาเรี่ยมบีส 1(2) :
น.34 – 35

จุมพล ศรียาภัย. 2553. การสังเกตลักษณะต่างๆของปลาสวยงาม. นิตยาสารอควาเรี่ยมบีส 1(2) :
น.34 – 35

ไม่ปรากฏผู้แต่ง. 2553. คิดก่อนซื้อปลาสวยงาม. นิตยาสารโลกสัตว์เลี้ยงว 7(90) : น.89

โยธิน รุงเจริญ. 2553. อุปนิสัยของปลาสวยงาม. คู่มือเลี้ยงปลาทะเล บริษัท ชุนหสาส์น พับลิชชิ่ง จำกัด กรุงเทพฯ.

วรวรรณ สิมะโรจน์. 2554. คำถามสำหรับร้านขายปลาสวยงาม. คู่มือเลี้ยงสัตว์น้ำฉบับสมบูรณ์ สำนักพิมพ์เนชั่นบุ๊ค บริษัท เนชั่น อินเตอร์เนชั่นแนล เอ็ดดูเทนเมนท์ จำกัด (มหาชน) กรุงเทพฯ.

อ๊อด.2554. อุปนิสัยของปลาเลี้ยงและปลาป่า. นิตยาสารอควาเรี่ยมบีส 1(7) :
น.58 – 59