รู้จัก “หอยฝาเดียว” แห่ง Phylum Mollusca
Focus keyphrase: หอยฝาเดียว, Phylum Mollusca
สิ่งมีชีวิตในไฟลัม มอลลัสกา (Mollusca) หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ กลุ่มสัตว์ลำตัวอ่อนนุ่ม มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงมาก หนึ่งในกลุ่มที่น่าสนใจคือ “หอยฝาเดียว” หรือ Gastropoda ซึ่งมีบทบาทสำคัญทั้งในระบบนิเวศและชีวิตประจำวันของมนุษย์
หอยฝาเดียวคืออะไร?
หอยฝาเดียว (หรือหอยกาบเดี่ยว / หอยกาบเดียว) เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง มีลำตัวอ่อนนุ่มและเคลื่อนที่ด้วย “เท้า” (foot) ด้านล่างของลำตัว พวกมันมี เปลือกแข็งภายนอก ซึ่งทำจาก หินปูน และสามารถอยู่ในน้ำจืด น้ำทะเล หรือแม้แต่บนบกและต้นไม้
จุดเด่นของหอยฝาเดียว
-
✅ มีฝาเดียวหุ้มลำตัว
-
✅ มี Operculum หรือ “ฝาปิดปากเปลือก” ป้องกันอันตรายจากศัตรู
-
✅ พบได้ในหลากหลายถิ่นอาศัย เช่น บนพื้นดิน ในน้ำเค็ม และน้ำจืด
-
✅ หลายชนิดเป็นที่นิยมในการบริโภค เช่น หอยหวาน, หอยมะเฟือง
⚠️ ระวัง! หอยที่มีพิษ
หอยเต้าปูน (Cone Shell) แม้จะมีลวดลายสวยงาม แต่ซ่อนอาวุธร้ายแรงไว้ในตัว!
มันใช้ เข็มพิษ (harpoon-like tooth) แทงเหยื่อ ทำให้เหยื่อเป็นอัมพาต แล้วกลืนกินทีละน้อย
☠️ พิษมีผลต่อระบบประสาทและระบบหายใจ อาจถึงชีวิตได้หากได้รับในปริมาณมาก
อาการจากพิษหอยเต้าปูน ได้แก่:
-
ชาบริเวณแผล
-
ปวดแสบปวดร้อน
-
ริมฝีปากชา สายตาพร่ามัว
-
กล้ามเนื้อหยุดทำงาน
⚠️ ควรระมัดระวังในการจับหรือเล่นกับหอยทะเลแปลก ๆ ที่ไม่รู้จัก!
ตัวอย่างหอยฝาเดียวที่พบได้ในประเทศไทย
-
หอยหวาน
-
หอยตุ๊กแก
-
หอยมะเฟือง
-
หอยตีนช้าง
-
หอยเต้าปูน (Cone Shell)
เกร็ดความรู้
ชื่อ Mollusca มาจากภาษาละติน “molluscus” แปลว่า อ่อนนุ่ม อันเป็นลักษณะเด่นของสัตว์ในกลุ่มนี้ แม้จะมีเปลือกแข็ง แต่แก่นแท้ภายในยังคงเป็นเนื้อเยื่อที่อ่อนนุ่มนั่นเอง
จัดทำโดย
นักวิชาการประมงปฏิบัติการ
ศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งทะเลอันดามันตอนบน
เอกสารอ้างอิง
-
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
-
กองสารสนเทศและเทคโนโลยีการสำรวจทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
