พบปลาหมึก 15 ชนิดใหม่ในไทย เผยหอยงวงช้างเสี่ยงสูญพันธุ์

1. สมาชิกใหม่ 15 ชนิด มีใครบ้าง?

จากการสำรวจอย่างเข้มข้น นักวิจัยได้จำแนกปลาหมึกกลุ่มใหม่ที่พบในน่านน้ำไทย (First Record) แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มหลักที่น่าสนใจ ดังนี้:

• กลุ่มปลาหมึกกล้วยน้ำลึก (Deep-sea Squids): พบจำนวน 5 ชนิด (หน้าตาดูแปลกตาและหาดูยาก)

• กลุ่มปลาหมึกแคระ (Pygmy Squid): พบจำนวน 1 ชนิด (จิ๋วแต่แจ๋ว)

• กลุ่มปลาหมึกสาย (Octopus): พบมากถึง 9 ชนิด (โดดเด่นเรื่องลวดลายและการพรางตัว)

การค้นพบนี้ช่วยเติมเต็มข้อมูลทางอนุกรมวิธานของไทยให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น และยืนยันว่าทะเลบ้านเรายังมีความลับอีกมากมายที่รอการค้นพบ

⚠️ 2. เช็คสถานะความเสี่ยง: ใครอยู่ ใครไป ตามเกณฑ์ IUCN?

นอกจากการค้นพบใหม่แล้ว คณะผู้วิจัยยังได้ประเมินสถานภาพความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ของปลาหมึกทั้ง 119 ชนิด โดยอ้างอิงเกณฑ์มาตรฐานโลกอย่าง IUCN Red List ร่วมกับข้อมูลในพื้นที่ พบว่ามีการปรับเปลี่ยนสถานภาพใหม่ถึง 43 ชนิด! โดยมีกลุ่มที่น่าจับตามองเป็นพิเศษ คือ:

🔴 กลุ่มวิกฤต: ใกล้สูญพันธุ์ (Endangered – EN)

มีเพียง 1 ชนิด เท่านั้นที่อยู่ในสถานะนี้ คือ

• หอยงวงช้าง (Nautilus pompilius) สัตว์ดึกดำบรรพ์ที่มีเปลือกแข็งหุ้มภายนอก ซึ่งถือเป็นทรัพยากรที่เปราะบางที่สุดในน่านน้ำไทยขณะนี้

🟠 กลุ่มเสี่ยงสูง: มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์ (Vulnerable – VU)

ที่น่าตกใจคือกลุ่มนี้ประกอบด้วย “ปลาหมึกแคระ” ทั้ง 3 ชนิดที่พบในไทย ได้แก่:

1. Idiosepius pygmaeus

2. Idiosepius minimus

3. Idiosepius thailandicus พวกมันอาศัยอยู่ตามแนวหญ้าทะเลและป่าชายเลน ซึ่งเป็นพื้นที่ชายฝั่งที่มักได้รับผลกระทบจากกิจกรรมของมนุษย์

🟡 กลุ่มเฝ้าระวัง: ใกล้ถูกคุกคาม (Near Threatened – NT)

มีจำนวน 8 ชนิด เช่น หมึกสายเลียนแบบ (Mimic Octopus) และ หมึกกระดองลายเสือ

(ส่วนอีก 81 ชนิดจัดอยู่ในกลุ่มความเสี่ยงต่ำ LC และ 26 ชนิดข้อมูลยังไม่เพียงพอ DD)

อนาคตของปลาหมึกไทยอยู่ในมือเรา

ข้อมูลชุดนี้ไม่ใช่แค่ตัวเลขทางสถิติ แต่เป็น “สัญญาณเตือน” ให้เราตระหนักถึงความสำคัญของการอนุรักษ์ถิ่นที่อยู่อาศัย ไม่ว่าจะเป็นแนวปะการัง หญ้าทะเล หรือป่าชายเลน เพราะหากบ้านของพวกมันถูกทำลาย เราอาจสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพเหล่านี้ไปตลอดกาล

Phuket Aquarium มุ่งมั่นที่จะเป็นส่วนหนึ่งในการเผยแพร่องค์ความรู้และปลูกจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทะเลไทย เพื่อให้ลูกหลานของเรายังได้เห็นความมหัศจรรย์เหล่านี้สืบไป

ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจากงานวิจัย: First Record of Fifteen Cephalopods from Thai Waters during 2015-2025 โดย สุรางคนา ตั้วนะพานิช, จารุวัฒน์ นบสะภิฐาน และ กิตติชัย ทองเย็น