Phylum Cnidaria (ไฟลัมไนดาเรีย) EP 2

ทำความรู้จัก Phylum Cnidaria

Phylum Cnidaria (ไฟลัมไนดาเรีย) เป็นกลุ่มสิ่งมีชีวิตที่มีเซลล์เข็มพิษ (Nematocyst) ซึ่งใช้สำหรับการล่าเหยื่อและป้องกันตัว สิ่งมีชีวิตในไฟลัมนี้ประกอบด้วยแมงกะพรุน ดอกไม้ทะเล ไฮดรา และปะการัง ซึ่งปะการังถือเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีบทบาทสำคัญต่อระบบนิเวศทางทะเลอย่างยิ่ง

ปะการังและบทบาทของแนวปะการัง

แนวปะการังจัดเป็นระบบนิเวศที่อุดมสมบูรณ์ที่สุดในโลก และมีบทบาทสำคัญหลายด้าน ได้แก่

เป็นที่อยู่อาศัยและแหล่งหลบภัยของสัตว์น้ำหลากหลายชนิด เช่น ปลา กุ้ง หอย ปลาดาว และสัตว์ทะเลอื่น ๆ
เป็นแหล่งอาหาร และสร้างรายได้ทางเศรษฐกิจให้กับชุมชนชายฝั่งและอุตสาหกรรมประมง
ทำหน้าที่เป็นแนวกันคลื่นตามธรรมชาติ (Natural breakwaters) ช่วยลดความรุนแรงของคลื่นและการกัดเซาะชายฝั่ง
เป็นแหล่งท่องเที่ยว และแหล่งศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์ที่สำคัญ

ปัญหาและความเสื่อมโทรมของปะการัง

ผลกระทบจากธรรมชาติ

การระบาดของดาวมงกุฏหนาม (Crown-of-thorns starfish) ซึ่งเป็นสัตว์นักล่าที่กินเนื้อเยื่อปะการังโดยตรง
การเกิดพายุและคลื่นลมแรง ทำให้กิ่งก้านปะการังเสียหายหรือหักพัง
การลดลงของระดับน้ำทะเลในบางช่วง ทำให้ปะการังได้รับแสงแดดมากเกินไปและเกิดความเครียด

ผลกระทบจากกิจกรรมของมนุษย์

คราบน้ำมันและน้ำเสียจากโรงงานอุตสาหกรรม ทำให้ปะการังขาดอากาศหายใจ โดยเฉพาะเมื่อคราบน้ำมันติดบนก้อนปะการังที่โผล่พ้นน้ำขณะน้ำลง
การเก็บปะการังเป็นของที่ระลึก ส่งผลให้แนวปะการังลดลง
กิจกรรมท่องเที่ยวในแนวปะการังที่ไม่ระมัดระวัง ทำให้โครงสร้างปะการังเสียหาย
การทำประมงเกินกำลัง และการใช้เครื่องมือประมงแบบทำลายล้าง เช่น การใช้ระเบิดหรือไซยาไนด์ ทำให้ปะการังถูกทำลายและสูญเสียพื้นที่อาศัยของสัตว์ทะเล
การพัฒนาแนวชายฝั่ง ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการไหลเวียนของน้ำ เกิดการสะสมของตะกอนดิน ทับถมแนวปะการัง จนปะการังตายในที่สุด

การอนุรักษ์แนวปะการัง

การอนุรักษ์ปะการังเป็นภารกิจสำคัญที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ชุมชนท้องถิ่น และนักท่องเที่ยว เพื่อฟื้นฟูและคงความสมบูรณ์ของแนวปะการังให้คงอยู่เป็นมรดกทางธรรมชาติสำหรับคนรุ่นต่อไป

จัดทำโดย

นักวิชาการประมงปฏิบัติการ
ศูนย์วิจัยทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งทะเลอันดามันตอนบน

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
กองสารสนเทศและเทคโนโลยีการสำรวจทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง