ปลาการ์ตูน สามารถเปลี่ยนเพศได้

ปลาการ์ตูนจัดอยู่ในครอบครัว Pomacentridae ทั่วโลกมี 28 ชนิด พบในน่านน้ำไทยอยู่ 7 ชนิด    ซึ่งอาศัยอยู่ฝั่งทะเลอันดามัน 5 ชนิด ได้แก่ ปลาการ์ตูนส้มขาว ปลาการ์ตูนอินเดีย ปลาการ์ตูนลายปล้อง ปลาการ์ตูนลายปล้องหางเหลือง และปลาการ์ตูนแดงดำ และพบในฝั่งทะเลอ่าวไทยมี 2 ชนิด คือ ปลาการ์ตูนอานม้า และปลาการ์ตูนอินเดียนแดง ปลาการ์ตูนแต่ละชนิดจะมีรูปแบบสีสันที่เป็นเอกลักษณ์ ปกติจะมีสีส้ม แดง ดำ เหลือง และส่วนใหญ่จะมีแถบสีขาวพาดขวางลำตัว 1-3 แถบ แม้จะเป็นปลาการ์ตูนชนิดเดียวกัน แต่ปลาแต่ละตัวจะมีสีสันและส่วนที่แตกต่างกันอยู่เสมอ ทำให้ปลาการ์ตูนสามารถจดจำคู่ของตัวเองได้ ในธรรมชาติปลาการ์ตูนจะอาศัยอยู่กับดอกไม้ทะเล แม้ว่าดอกไม้ทะเลจะมีเข็มพิษแต่ไม่เป็นอันตรายต่อปลาการ์ตูน โดยปกติปลาการ์ตูนจะอยู่กันเป็นคู่ๆ และอาจมีปลาขนาดเล็กอาศัยร่วมอยู่ด้วย

ภาพ ปลาการ์ตูนส้มขาวอาศัยอยู่กับดอกไม้ทะเล
ที่มาภาพ : https://news.phuketindex.com/features/phuket-1667-200459.html

ปลาการ์ตูนสามารถเปลี่ยนเพศได้ โดยมีระบบสืบพันธุ์แบบ Protandrous Hermaphrodite        ในระยะแรกหลังฟักออกจากไข่จนถึงระยะวัยรุ่นปลาทุกตัวจะเป็นเพศผู้ทั้งหมด ในสังคมของปลาการ์ตูนนั้น    ปลาตัวที่มีขนาดใหญ่ที่สุดจะมีเพียงตัวเดียวเท่านั้น ที่จะพัฒนาระบบสืบพันธุ์หรือเปลี่ยนเพศมาเป็นปลาเพศเมีย ซึ่งจะทำหน้าที่เป็นผู้นำ คอยดูแลและปกป้องอาณาเขต มีสีสันไม่สดใสมากนัก พฤติกรรมค่อนข้างก้าวร้าว ส่วนปลาเพศผู้จะมีขนาดเล็กและสีสันสวยงามกว่า กรณีที่ปลาเพศเมียตาย หรือถูกจับไป ปลาเพศผู้ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดและแข็งแรงที่สุดในฝูง จะเกิดการเปลี่ยนเพศเป็นเพศเมียภายใน 4 สัปดาห์ โดยความสวยงามของสีจะน้อยลงและจะมีการเพิ่มขนาดของลำตัวให้ใหญ่ขึ้น เพื่อให้สามารถดูแลฝูงได้ แต่เมื่อเปลี่ยนเป็นเพศเมียแล้วไม่สามารถเปลี่ยนกลับมาเป็นเพศผู้ได้อีก

 เอกสารอ้างอิง
ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ. การเพาะและอนุบาลปลาการ์ตูน.พิมพ์ครั้งที่ 1, 2556.